Oier Guillan · Munduko jakintsurik tontoena [2009]

· testua: Asier [batbada kidea]

"Iñaxito Albisu Errenterian jaio zen 36ko Gerra baino lehen. Iñaxito Albisuk egin dituenak ezin dira etxe partikular batean egin. Iñaxito Albisuk ez dizu sekula erantzungo uste zenuen bezala. Batez ere, 'egoki eta zuzen' bada zure leloa.

Iñaxito Albisu orain eta hemen zergatik aipatzen dudan? Haren bizitzako pasarteak moldatu dituelako 'Munduko jakintsurik tontoena' antzezlana ontzeko Oier Guillan idazleak. Hortaz, Peru-txiki protagonista da Iñaxito, eta hura elkarrizketatzera doan kazetaria izango ginateke guztiok. 

Hasiko gara hura ezagutzen, harrituko gara erantzunekin, ernegaraziko gaitu batetik bestera doan adimenarekin, barre eta negar egin dezakegu jakintsurik tontoenaren munduan. Jasoko ditu egilearen irudimen bizkor eta mugagabeak protagonistak esan zituenak, asmatu zituenak, baita esango lituzkeenak ere. Eta biak, bai Oier bai Iñaxito, ezagutzen dituen honek, aitortzen du autoreak fideltasunez errespetatu duela protagonistaren biografia eta bere egin dituela haren egia gezurrezkoak. Elkarrizketa ezinezko eta oparo honetan, taula gainean baino bizitzaren antzokian jokatu behar den lan honetan, badago zer ikasi. Eskerrak ematea besterik ez da geratzen, eskutan hartzea Maria de Bernardok eginiko artista-liburua, guztion hatz mamiek Mkelazulon dagoen liburuaren azal epeleko tolesdurak miatu diatzela.

· iturria: batbada.blogspot.com

· liburua PDF, ePUB eta beste zenbait formatutan jaitsi.

Karl Marx · Idazlan hautatuak [2004]

· euskaratzailea: Xabier Mendiguren Bereziartu

"Karl Marx da eragimen handieneko pentsalaria garai modernoan. Izan ere, aurrerago jo eta defenda daiteke, zenbaki soilak hartuta, Marxen ideiek inpaktu handiagoa eta jende gehiagorengan izan dutela historiako beste inorenak baino, Jesus, Buda eta Mahoma haren arerio hurbilekoenak direla. Hala ere, gehienek gaur egun esango lukete marxismoaren aldia amaitu dela, Marxen ideien faltsutasuna enpirikoki frogatua dela eta moralki porrot egin dutela, eta badela garaia Marxen eraginaren hondarrak garbitu eta 'historiaren trasteleku'ra botatzeko. Baieztapen horiek egia badira, orduan Marxen idazki filosofiakoak gaur egun bitxikeria historiko bezala bakarrik azter daiteke, Mendebaldeko pentsamenduaren baitan irteera gabeko kale baten atal bezala kontsideratuz. Horrelako ondorioa, jakina, zerbait esatearren presazko eta goiztiarregia izango litzateke. Marxek pentsamenduaren munduari, geure burua eta gizartea ulertzeko dugun moduari, jakintzagai-bareitate zabal bateko ikuspegi eta arazo nagusiei egindako ondarea ez dago hain errazki baztertzerik. Mundu modernoa ulertzea ezinbestean atxikirik dago Marx ulertzearekin".

· iturria: klasikoak.com

· liburua PDF eta ePub formatuetan jaitsi [2,04 Mb].

Henry D. Thoreau · Desobedientzia zibila [2010]

· testua: Gorka Erostarbe, berria egunkaria.

"Gobernurik onena gutxien gobernatzen duena dela dioen leloa ezaguna da. Ezaguna da gurean, era berean, desobedientzia zibilia kontzeptua ere. Hain ezaguna ez dena lelo eta ideia horiek sortu zituen Henry David Thoreau idazle estatubatuarraren (1817-1862) Desobedientzi zibila izeneko testua da. Edu Lartzanguren Berriako kazetariak (Eibar, 1969) euskaratu berri du testua, eta Potxo Edizioak argitaletxearen bidez plazaratu du".

· liburuaren inguruko informazioa berria egunkarian [2010-02-16]

· euskaratzailea: Edu Lartzanguren

· sarrera: Markos Zapiain

· liburua sarean irakurri, entzun, PDF zein audioliburu formatuetan jaitsi, edota erosi, hemen: http://sites.google.com/site/desobedientziazibila/

Paddy Rekalde · Rebel Mayo Colorao [2002]

· testua: txalaparta.com

"Ardo gorriaren distira eta gari sailen horia dira nagusi arratsalde beroan. Nafarroa ezezagunera hurbildu da Paddy Rekalde, adiskide zahar baten hiletara, eta mahastietara begira egon ohi den Lili beltzarana aurkitu du. Solasari ekin diotenean, Rebel Mayo Colorao agertu zaie hizpidera.

Azken honekin, Irlandara iristeko aukera izanen du irakurleak, hura baita protagonistari ezkutatzeko eskaini zaion aukera. Iheslariaren bakardadea, errepublikarren borroka, musika, iragana eta oraina, amodioa, tabernak, euskaldunen hilerria... Loturik agertuko dira denak, amaiera indartsuraino ohartzeke eramango zaituen narrazioan".

· liburua sarean irakurri: Google books, Rebel Mayo Colorao.

· liburua PDF eta ePub formatuetan jaitsi [1,91 Mb].
· liburua erosi.

Sormena nekez da errenta

Egile eskubideen inguruko hausnarketa eginarazi die Berria egunkariak zenbait euskal idazleri, eta gaurko egunkarian argitaratu ditu erantzunak, Sormena nekez da errenta izenburupean. Egile eskubideengatik jasotzen duten kopurua, liburu digitalen inguruko hausnarketa, eta eskubide erreprografikoen kudeaketa izan dituzte hizpide.

Hemen irakur daiteke osorik.

Tartean, Aingeru Epaltzaren honako hitzak:

"Kontuan hartuta gaur egun egile eskubideetatik zein gutxi jasotzen dugun, ez dakit idazlearentzat ez ote den ohorea izango jakitea norbaitek bere lana pirateatu duela".

Markos Zapiain · Txillardegi eta ziminoa [2007]

· testua: Martin Anso, Gara [2007-11-21].

"Txillardegi eta ziminoa saiakera bat da, baina Markos Zapiainen ibilbidea pixka bat ezagutzen duenak berehala igarriko duenez, ez da inolaz ere saiakera akademizista, literarioa baizik. Gai ezohikoa, ex zentrikoa hartu -animaliek eta batez ere ziminoek Txillardegiren liburuetan jokatzen duten rola- eta horren inguruan gogoeta egin du.

Orain dela 50 urte justu argitaratu zuen Txillardegik bere lehen ipuina, Orangutanen ugartea, eta hor azaldu zen lehen aldiz ondoren bere lanetan behin baino gehiagotan azaldu den kezka bat: gizakia zein puntutaraino bereizten den ziminoarengandik eta, oro har, gainerako animaliengandik. Kezka horren ondorioz-edo, bere liburuetan sufritzen ari diren animaliekiko erruki nabarmena erakutsi du beti donostiarrak".

· iturria: susa-literatura.com

· liburua PDF eta ePub formatuetan jaitsi [408 kB].

· liburua erosi.

Gustave Flaubert · Madame Bovary [1993]

· hitzak: eu.wikipedia.org

"Madame Bovary Gustave Flaubertek 1857an idatzitako eleberria da. Eleberri errealista hau narratiba modernoaren aintzindaritzat hartzen da.

Flaubert 1851n lan hau hasi zen idazten eta 1857 urtera arte ez zen argitaratu. Agintariek auzitara eraman zituzten Flaubert eta argitaletxea moraltasunaren aurka aritzeagatik, baina errugabe atera ziren.

Enma Bovary, liburuaren protagonista, herri txiki bateko medikuarekin (Charles Bovary) ezkontzen den neska baserritar bat da. Laster aspertuko da bere bizitzaz eta bi gizonen maitale bihurtuko da. Senarra guztiz ezjakina izango da.

Narratzaile orojakina du eleberriak".

· iturria: armiarma.com/unibertsala/flaubert/

· euskaratzailea: Patxi Apalategi

· hitzaurrea: Felipe Juaristi

· liburua paperean deskatalogatuta dago.

· liburua PDF eta ePub formatuetan jaitsi [1,29 Mb].

Juan Rulfo · Pedro Paramo [2002]

· testua: armiarma.com/emailuok

Koldo Etxabek Baroja etxearekin 1986an Lautada sutan ipuin sortaren itzulpena plazaratu eta urte batzuetara, Pedro Paramo euskaratu zuen Juan Garziak 2002an, Literatura Unibertsala bildumarako.

Juan Rulfok 1955ean argitaratutako eleberri labur honek Mexikoko herri txiki bateko jendearen bizimodua kontatzen du. Honela hasten da: “Nire aita, Pedro Paramo delako bat, hemen bizi zela esan zidatelako etorri nintzen Comalara. Amak esan zidan. Eta nik promes egin nion bera hil bezain laster etorriko nintzela haren bila”.

Nobela amaitu ostean, Carlos Blanco Aguinagak idatzitako epilogoak Juan Rulfori buruzko argigarri ederrak dakartza.


· iturria: armiarma.com/unibertsala/rulfo
· euskaratzailea: Juan Garzia Garmendia


· liburua PDF eta ePub formatuetan jaitsi [491 kB].
· liburua erosi.

Mario Benedetti · Pedro eta kapitaina [1987]

· testua: armiarma.com/emailuok

"Bezpera ezabaezina poema bilduma (1945) izan zen argitaratu zuen lehen liburua. Marcha astekariko erredaktore jardun zuen 1945-1974 urteetan, Juan Maria Bordaberriren diktadurak aldizkaria itxi zuen arte, eta erbesteratu egin zen. 1968an Habanako Casa de las Americas-eko literatur ikerketen saila sortu eta zuzendu zuen hiru urtez. 1971n Movimiento 26 de Marzo taldearen sortzaileetako bat izan zen. Poesia, ipuin, eleberri eta saiakera ugariren egilea da Benedetti, horien artean ezagunenak Menia (1960) eta Mila esker suagatik (1965) nobelak, zinemara eramanak.
Intxixu taldearekin, Josu Makuso eta Joxe Mari Carrere antzezleek 1987an taularatu zuten Mario Benedettiren Pedro eta Kapitaina obra, Iñaki Alberdik euskaratua".

Mario Benedetti 2009ko maiatzaren 17an hil zen, Montevideon, 88 urterekin.

· iturria: susa-literatura.com
· Hitzaurrea: Daniel Landart

· liburua PDF eta ePub formatuetan jaitsi [234 kB].